7. Δορυφορικές Διαλέξεις

«Η Εφαρμογή του VAC στη Χειρουργική [ενδείξεις, τεχνική, προβλήματα, αποτελέσματα]», Πρόεδροι: Διονύσιος Βώρος-Βασίλειος Κομπορόζος, 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Χειρουργικών λοιμώξεων, Αθήνα 4-6 Νοεμβρίου 2011.

Η εφαρμογή της αρνητικής πίεσης ως εναλλακτική θεραπεία στην αντιμετώπιση των δυσεπούλωτων τραυμάτων άρχισε από την Κίνα στη 2η π.χ χιλιετηρίδα. Οι Κινέζοι λοιπόν αντιλαμβανόμενοι τις ευεργετικές ιδιότητες της αρνητικής πίεσης, εφάρμοζαν στα τραύματα τις γνωστές σε όλους μας «βεντούζες». Η αρνητική πίεση πλέον, χρησιμοποιείται σε όλο το εύρος των χειρουργικών ειδικοτήτων με τη συσκευή V.A.C (Vacuum Assisted Closure), που επί λέξη σημαίνει: σύγκλειση (τραύματος/κοιλίας) υποβοηθούμενη με κενό (αρνητική πίεση). Οι κύριες ενδείξεις του VAC στο τραύμα είναι οι εξής:

1. Χρόνια έλκη
2. Οξέα τραύματα
3. Μεγάλες τραυματικές επιφάνειες
4. Μερικού πάχους εγκαύματα
5. Επιπλεγμένα τραύματα
6. Διαβητικά έλκη
7. Έλκη κατακλίσεων
8. Κρημνοί
9. Μοσχεύματα

Ενώ, η κύρια αντένδειξη στη χρησιμοποίησή του είναι η ενεργός αιμορραγία και γι’αυτό τον λόγο πριν θα πρέπει να γίνεται επιμελής αιμόσταση. Τα καινούργια δεδομένα στο VAC τραύματος είναι το VAC instill, μια συσκευή παρόμοια με αυτή του VAC, μόνο που η αρνητική πίεση στο τραύμα εφαρμόζεται διαδοχικά με διακεκκομένη έγχυση διαλυμάτων (αυξητικοί παράγοντες – αντιβιωτικά) και το φορητό VAC, που ουσιαστικά λύνει το πρόβλημα και των τακτικών αλλαγών. Επίσης, πολύ σηματική είναι η δημοσίευση μια πολύκεντρικής Ευρωπαϊκής meta-analysis [Evidence-based recommendations for negative pressure wound therapy: Treatment variables (pressure levels, wound filler and contact layer) e Steps towards an international consensus. Journal of Plastic, Reconstructive & Aesthetic Surgery (2011) 64, S1eS16], η οποία επιτέλους έδωσε λύση στο πρόβλημα καθορισμού του εύρους της χρήσης της αρνητικής πίεσης για όλα σχεδόν τα τραύματα. Όσον αφορά τη χρήση του VAC στην ανοικτή κοιλία, όπως είναι γνωστό, οι ενδείξεις που απαιτούν να αφεθεί η κοιλιά ανοικτή είναι κυρίως οι εξής:

1. Σύνδρομο Κοιλιακού Διαμερίσματος (ΣΚΔ)
2. Αδυναμία σύγκλεισης της κοιλιάς λόγω:

α) Κινδύνου ανάπτυξης ΣΚΔ

β) Ελλείμματος περιτονιών –Χάσματος κοιλιακών τοιχωμάτων

3. Επανεκτίμηση της κοιλίας (Revision)

α) Βιωσιμότητα εντέρου – αναστομώσεων

β) Χειρουργικός καθαρισμός νεκρωμάτων

4. Damage control surgery

α) Πολυτραυματίες

β) Βαριά σηπτικούς ασθενείς

Η κύρια αντένδειξη, όπως και στο απλό VAC, είναι η ενεργός αιμορραγία. Και ενώ

πλέον η συζήτηση για το αν θα χρησιμοποιήσουμε το VAC ή όχι είναι περιττή, αφού

αυτό αποτελεί πλέον και βιβλιογραφικώς τεκμηριωμένα το ιδανικό μέσο προσωρινής

σύγκλεισης της κοιλίας, το ενδιαφέρον στρέφεται στην ήδη μειωμένη αντιμετώπιση

της νοσηρότητας που απορρέει από τη χρήση του VAC. Έτσι η αντιμετώπιση των εν-

τεροατμοσφαιρικών συριγγίων και η οριστική σύγκλειση της κοιλίας είναι τα θέματα

που θα πρέπει πλέον να μας απασχολούν. Για την αντιμετώπιση των εντεροατμο-

σφαιρικών συριγγίων υπάρχουν δύο σχολές. Η μια υποστηρίζει ότι αυτά θα πρέπει

να αντιμετωπίζονται χειρουργικά σε 1ο χρόνο, ενώ η δεύτερη υποστηρίζει ότι θα πρέ-

πει να αντιμετωπίζονται σε 2ο χρόνο, αφού τα έχουμε μετατρέψει σε εντεροδερματικά, πάλι με τη χρήση του VAC. Για την οριστική σύγκλειση της κοιλίας, φαίνεται ότι η τεχνική της «δυναμικής προοδευτικής σύγκλεισης» (Vacuum assisted closure in severe abdominal sepsis with or without retention sutured sequential fascial closure: a clinical trial. Pliakos I, Papavramidis TS, Mihalopoulos N, Koulouris H, Kesisoglou I, Sapalidis K, Deligiannidis N, Papavramidis S. Surgery. 2010 Nov;148:947-53) αποτελεί μια αξιόπιστη λύση, μετά τη σταθεροποίηση της κατάστασης του ασθενούς, αφού με αυτήν επιτυγχάνονται υψηλά ποσοστά οριστικής σύγκλεισης.

Δημοσιεύτηκε στα πρακτικά του συνεδρίου σελίδες 40-41